مقدمه: در مراسم دیسی فندوم کمپانی دیسی کامیکس بود که پی بردیم دیسی قصد ساختن یک فیلم سینمایی متفاوت از آن چیزی که در این سال ها از بتمن بن افلک دیدیم دارد. بعد تر مشخص شد که وظیفه ساخت این فیلم بر عهده کارگردان کاربلد آثاری همچون سیاره میمون ها یعنی آقای مت ریوز خواهد بود، همچنین مشخص شد که در این فیلم نقشه شوالیه شنل پوش گاتهام را بازیگر محبوب دنیای هالیوود یعنی رابرت پتینسون ایفا خواهد کرد. همچنین گفته شد که بتمن رابرت پتینسون بخشی از دنیای سینمایی دیسی خواهد بود و به احتمال زیاد متعلق به یک دنیای موازی مختص به خودش خواهد بود. اما در اواخر سال میلادی 2021 بالاخره محتوای بیشتری از این فیلم منتشر شد و به واسطه تریلر ها و تیزر های آن بیشتر با بازیگران این فیلم و فضایش آشنا شدیم. من امیرعلی آصفی امروز در کمیک فارسی قصد دارم تا در این مقاله به کند و کاو اطلاعاتی که از این فیلم در دست داریم بپرادزم و به این سوال جواب بدهم که " چرا فیلم سینمایی The Batman (2022) یکی از مهم ترین فیلم های امسال خواهد بود؟!" پس برای پی بردن به جواب این سوال با من همراه باشید...

وقتی نوبت به تحلیل آثار ابرقهرمانی در دنیای سینما می رسد، چه از لحاظ فروش و چه از لحاظ نظرات مثبت منتقدان، بدون شک می توان گفت که فیلم های دنیای سینمایی مارول از فیلم های دنیای سینمایی دیسی موفق تر بوده اند. از همان ابتدای شروع دنیای سینمایی مارول در سال 2008، مارول توانست تا راه شخصیت های کمیک هایش را با رنگ و لعاب و جلوه های ویژه جذاب فیلم هایش به دل هوادارن خودش و همچنین مخاطبان با فرهنگ کمیک بوک نا آشنای سینما باز کند. البته در این بین در میان فیلم هایی که بر اساس شخصیت های کمیک های دیسی ساخته شده اند هم موارد استثنایی وجود داشت، فیلم هایی مانند سه گانه شوالیه تاریکی که توسط کارگردان نابغه دنیای سینما کریستوفر نولان ساخته شد و یا حتی برای مثال فیلم مرد پولادین که به عقیده بسیاری از منتقدان فیلمی بود که از زمان اکرانش جلو تر بود و برای اولین بار تصویری رئالیستیک از سوپرمن را به نمایش می گذاشت، فیلم تحسین شده و برنده جایزه اسکار بهترین نقش اول مرد برای واکین فینیکس، یعنی فیلم سینمایی جوکر هم مثال خوبی برای این موضوع بود که از روی شخصیت های کمیک های دیسی هم می توان فیلم های تحسین برانگیز ساخت اما به شرطی که یک کارگردان مهارت لازم برای این کار را داشته باشد. اما قطعاً یکی از بزرگترین وجه تمایز های دنیای سینمایی مارول با دیسی دارک تر بودن فیلم های دنیای سینمایی دیسی است، فیلم های موفقی که از روی شخصیت های کمیک های دیسی ساخته شده اند معمولاً بر عکس فیلم های دنیای سینمایی مارول فیلم هایی با رنگ و لعاب کمتر، بزرگسالانه تر، رئالیستیک تر و دیالوگ محور تر بودند؛ در حقیقت می توان گفت تمام عناصری که فیلم های مارول را جذاب می کنند در دنیای سینمایی دیسی دیده نمی شوند و فیلم های سینمایی دنیای دیسی با تکیه بر عناصر متفاوتی گلیم خودشان را از آب بیرون می کشند. حال بعد از تمام این صحبت ها وقتش است که موضع اصلی بحثمان برسیم، یعنی آخرین اقدام کمپانی دیسی برای آوردن شوالیه تاریکی کمیک هایش بر روی پرده نقره ای سینما، یعنی فیلم The Batman (2022). در تریلر هایی که تا کنون دیده ایم به نظر می رسد که کارگردان بزرگ یعنی جناب مت ریوز قصد دارد سبک تازه ای از فیلم های ابرقهرمانی را امتحان کند. جفری رایت بازیگر نقش کمیسر گوردون در فیلم بتمن مت ریوز اخیراً درباره فیلم حرف هایی زده بود که به نظر من به خوبی معرف فضای جدید ترین فیلم بتمن است:

چیزی که از صحبت های آقای رایت دستگیرمان می شود این است که در واقع می توان حس کرد نویسندگان فیلم جدید بتمن از سخنرانی معروف کارگردان نامی دنیای سینما یعنی "مارتین اسکورسیزی" درباره فیلم های ابرقهرمانی دنیای مارول، در نگارش فیلم نامه فیلم بتمن تاثیر گرفته اند. در طی یک سخنرانی در سال 2019 زمانی که از مارتین اسکورسیزی درباره فیلم های ابرقهرمانی مارول سوال شد وی اینگونه پاسخ داد: "فیلم های سینمایی مارول، جزوی از هنر سینما نیستند. بلکه بیشتر به درد پارک های تفریحی می خورند." این صحبت های اسکورسیزی باعث شکل گیری موج جدیدی از بحث و جدل ها درباره ماهیت اصلی آثار ابرقهرمانی شد و اخیراً هم می بینیم که در فیلم هایی مانند فیلم سینمایی Eternals بین منتقدان دو دستگی رخ داده است و عده ای از غیر واقعی شدن بیش از حد برخی از آثار مارول ناراضی هستند. من به شخصه امیدوارم که ما در دنیای سینما شاهد دیدن فیلم هایی از هر دو دسته باشیم و زمانی نرسد که فیلم های ابرقهرمانی بیش از حد به سوی رئالیستیک تر شدن متمایل شوند، اما فیلم جدید بتمن نوید یک فیلم ابرقهرمانی متفاوت در یک دنیای واقع گرایانه تر را می دهد و به نظرم این یکی از دلایلی است که می توان این فیلم را یکی از مهم ترین آثار سینمایی امسال نامید. درباره فیلم جدید بتمن حرف های زیادی گفته شده است اما مهم ترین آنها این بوده که بتمن در این فیلم به ریشه اولین کمیک هایش (یعنی سری کمیک های کاراگاهی) نزدیک تر خواهد شد و ما در حقیقت با یک فیلم ابرقهرمانی/معمایی/جنایی طرف خواهیم بود و خب همانطور که گفتم بعد از سال ها دیدن فیلم های کمیک بوکی فانتزی دیدن چنین فیلم جدی ای قطعاً لذت بخش خواهد بود.

فیلم جدید بتمن برای اولین بار در تاریخ فیلم های بتمن قصد دارد تا به یکی از مهم ترین القاب بتمن در دنیای کمیک هایش بپردازد و به نوعی برای مخاطبان دنیای سینما توضیح دهد که چرا در دنیای کمیک های دیسی بتمن را "بزرگترین کاراگاه جهان" می نامند. بتمن مت ریوز از تمامی جهات سعی دارد تا به ما فیلمی کاراگاهی معمایی با تم نوآر ارائه بدهد، این موضوع حتی در طراحی ماشین مخصوص بتمن یعنی بتموبیل هم هویدا است، ما در این فیلم شاهد بتموبیلی هستیم که حتی از بتموبیل شبه رئالیستیک سه گانه نولان هم فاصله گرفته است و تماماً به شکل یک ماشین یا بهتر است بگویم ابر ماشین در آمده است. یکی از بزرگترین عجایب فیلم جدید بتمن این است که در هی قسمت آن از جلوه های ویژه CGI استفاده نشده است و هر چیزی که تا بحال در تریلر ها مشاهده کرده اید حاصل حقه های واقعی سینمایی و بدل کاری های فوق حرفه ای است! درست مانند فیلم های بتمن نولان در بتمن مت ریوز هم شما شاهد پریدن بدل کار ها از ساختمان ها و صحنه های مبارزه جذابی هستید که البته در این مورد جالب است بدانید که در بتمن مت ریوز خود شخص رابرت پتینسون برای این صحنه ها آموزش پیشرفته رزمی دیده است. همه این موارد برای این هستند که به تم کاراگاهی، معمایی و نوآر فیلم کمک کنند و ما بتمنی جذاب بدون جلوه های ویژه داشته باشیم. البته منظور را اشتباه متوجه نشوید برای مثال فیلم هایی مانند اونجرز: پایان بازی به خوبی از جلوه های ویژه برای جذاب کردن فضایشان استفاده می کنند اما وقتی صحبت از فیلمی درباره بتمن به میان می آید دیدن فیلمی که در آن تماماً از بدل کاری و هنر های رزمی استفاده شده است، هم به بیننده و هم به عوامل خود فیلم لذت دو چندان می دهد. اما جدا از تمام مواردی که آنها را ذکر کردم کاراگاهی و نوآر بودن فضای فیلم به داستان و شخصیت پردازی آن هم کمک شایانی می کند، حتماً می دانید که ما در این فیلم شاهد بروس وین جوانی هستیم که در سال های آغازین بودن در نقش شوالیه شنل پوش محافظ گاتهام است و وظیفه دارد که در شهری غرق در جرم و جنایت جایگاه حقیقی خودش را بیاید و چه فضای بهتر از یک فضای دارک و نوآر برای روایت داستان مرد جوانی که می خواهد به یک قهرمان در یک شهر فاسد تبدیل بشود؟ به اضافه اینکه اکثر آنتاگونیست های داستان های بتمن نیازمند چنین بستر دارک و نوآری برای روبرو شدن با شوالیه شنل پوش گاتهام هستند. با قاطعیت می توان گفت که مت ریوز بهترین تم را برای فیلمش انتخاب کرده است.

شاید بتوان یکی از نقاط قوت این فیلم را الهام گرفتنش از داستان های فاخر بتمن مانند "هالووین طولانی" و یا "بتمن: سال اول" دانست، به راستی که مت ریوز برای ساخت فیلمش بهترین منابع اقتباس را در نظر گرفته است. با چیز هایی که در تریلر های فیلم دیده ایم می دانیم که آنتاگونیست اصلی فیلم ریدلر خواهد بود اما با این حال شاهد حضور شخصیت های فرعی دیگری مانند پنگوئن و کت وومن هم خواهیم بود، به علاوه گفته شده که درست مانند بتمن شخصیت های دیگر فیلم هم در ابتدای شکل گیری شخصیتشان هستند و چه جذاب است که درست مانند کمیک بتمن: سال اول ما شاهد شکل گیری شخصیت هایی مانند کت وومن و یا آزوالد کبل پات به عنوان پنگوئن باشیم. مهم ترین چیز راجع به فیلم بتمن مت ریوز تیم بازیگران فوق العاده این فیلم است، از نقش های مهمی مانند بتمن گرفته که رابرت پتینسون آن را ایفا می کند تا نقش های کوچک تر داستان های بتمن مثل نقش آلفرد خدمتکار با وفای بتمن که نقشش را در این فیلم ستاره ای به نام اندی سرکیس ایفا خواهد کرد. در ادامه لیستی از تیم بازیگران فوق العاده این فیلم برایتان آماده کرده ام:

بسیاری از مخاطبان در ابتدا از اینکه رابرت پتینسون شنل شوالیه شنل پوش را بر تن خواهد کرد خوشحال نبودند و او را برای این نقش خام و جوان می دانستند اما پتینسون در فیلم های فاخری همچون Light house و همچنین آخرین فیلم کریستوفر نولان یعنی Tenet به همه گان ثابت کرد که می تواند در نقشی که به او محول می شود خوش بدرخشد، قطعاً کار رابرت پتینسون برای ایفای نقش بروس وین/بتمن سخت خواهد بود زیرا بتمن شخصیتی است که در طول این سال ها بازیگران بزرگی همچون کریستین بیل، مایکل کیتون، بن افلک و... نقشش را بازی کرده اند و قطعاً رابرت پتینسون راه دشواری را برای ایفای نقش بتمن پیش رو خواهد داشت، اما به نظر می رسد که او از پس این چالش بر خواهد آمد و همه گان را شگفت زده خواهد کرد. از اشاره به تیم بازیگری فوق العاده این فیلم که بگذریم باید به مت ریوز بر روی صندلی کارگردانی این فیلم اشاره کنیم، کارگردانی کار بلد که در کارنامه کاری اش آثار بزرگی همچون سیاره میمون ها به چشم می خورد، مت ریوز قطعاً در طول کارنامه کاری اش نشان داده است که در ریبوت کردن فرانچایز های بزرگ سینمایی و گردهم آوری استعداد های درخشان سینما و بازی گرفتن از آنها استاد است، بدون شک تمامی طرفداران بتمن مشتاق اند تا بداند ورژنی که مت ریوز می خواهد از بتمن برایشان روایت کند چگونه خواهد بود. از موارد جذاب دیگری که می توانم به آن اشاره کنم ساخت موسیقی اصلی فیلم به دست آقای Michael Giacchino نابغه دنیای موسیقی است که از زمان انتشار اولین تریلر فیلم، مهر تم موسیقی جدیدی که برای بتمن ساخته است را به دل هوادارن شوالیه شنل پوش انداخته، در ادامه نسخه طولانی شده موسیقی تم اصلی فیلم بتمن را برایتان آپلود کرده ام که با حوصله آن را بشنوید:

دانلود موسیقی متن فیلم سینمایی بتمن 2022

در آخر شاید بتوانم بگویم متفاوت ترین جنبه ای که فیلم جدید بتمن نسبت به فیلم های پیشین این شخصیت دارد "پرداختن بیشتر به شخصیت بروس وین" است. فیلم بتمنی که مت ریوز قرار است به ما نشان بدهد فیلمی خواهد بود که درست مانند کمیک هایی مانند بتمن: سال اول و یا بتمن: تیمارستان آرکهام، جدا از پرداختن به شخصیت بتمن ما را به دل شخصیت پیچیده مرد زیر شنل یعنی بروس وین می برد. بخش مهمی از جوهره وجودی بتمن حاصل سال های سال تمرینات سخت و دیوانگی خاص بروس وین است، به نظر می رسد فیلم بتمن مت ریوز برای اولین بار قصد دارد تا جنون خاص بروس وین را بر روی پرده سینما بیاورد و به لایه های زیرین شخصیت بروس وین جوان بپردازد.

گفته شده تا در نگارش فیلم نامه بتمن مت ریوز اللخصوص قسمت هایی که به بروس وین ربط دارد از جنبه های روان شناسی به شخصیت بروس نگاه شده و ما در این فیلم به نوعی با روان بروس بیشتر آشنا خواهیم شد و جنون ذاتی او را درک خواهیم کرد زیرا همانطور که واضح است قطعاً تبدیل شدن بروس به بتمن سالم ترین تصمیمی نیست که یک کودک می تواند بعد از روبرو شدن با مرگ والدینش بگیرد. همانطور که می دانید در واقع origin story بتمن از جایی شکل می گیرد که بروس وین در کودکی شاهد کشته شدن ولدینش به دست یک دزد خرده پا قرار می گیرد و این واقعه در بدل شدنش به یک مبارز شنل پوش نقش بسزایی ایفا می کند. اما چیزی که جالب تر است این است که هر یک از کارگردانانی که نسخه خودشان از بتمن را ساخته اند هر کدام به شکل خاص خودشان به این موضوع نگاه کرده اند و از آن در داستان فیلم شان بهره برده اند، برای مثال در سه گانه نولان آخرین حرف های توماس وین با بروس بود که شخصیت کلی بتمن فیلم را شکل داد و حتی تا پایان فیلم سوم این سه گانه هم ما شاهد بتمنی بودیم که به توصیه پدرش سعی داشت: "هرگز از چیزی نترسد."، حال باید صبر کرد و دید که مت ریوز چگونه از این تراژدی بزرگ کودکی قهرمان اصلی داستان فیلمش استفاده خواهد کرد. چیزی که بتمن رابرت پتینسون را جذاب تر می کند این است که ما تا بحال حتی در تریلر ها هم بروس وینی را مشاهده کرده ایم که علاقه ای به حضور در اجتماع ندارد و به نوعی معلوم است که از یک نوع اختلال روانی رنج می برد و چه جذاب است که ما این موضوع را برای اولین بار در یک فیلم بتمن ببینیم.

حرف آخر: آخرین حرف هایم راجع به فیلم بتمن مت ریوز را با حرف های خود جناب مت ریوز راجع به این فیلم تمام می کنم، مت ریوز در مصاحبه ای اعلام کرد که در فیلمش خبری از روایت Origin story تبدیل شدن بروس به بتمن نخواهد بود و ما از ابتدای فیلم با بروس وینی سر و کار خواهیم داشت که در سال های اولیه بتمن بودن خودش است، به گفته مت ریوز بخش زیادی از فیلم نامه اقتباس از روی داستان محبوبش "بتمن: سال اول" خواهد بود و ما در فیلم نامه این فیلم قطعاً حس و حال این کمیک جذاب از فرانک میلر را حس خواهیم کرد. در آخر صحبت حتماً از شما دعوت می کنم که اگر کمیک بتمن: سال اول را مطالعه نکرده اید به هیچ وجه آن را از دست ندهید و این کمیک 4 قسمتی زیبا را با ترجمه شخص بنده در وبسایت کمیک فارسی مطالعه نمایید.

نویسنده: امیرعلی آصفی